...Бортоғашұлы Жиембет жырау көшпенділердің әскери аристократиясынан шыққан. Халық аңыздарының және көне шежірелердің айтуынша, Жиембеттің арғы атасы – ноғайлының қорғаны Алау батыр. Алау – XVІ ғасырдың бірінші жартысында жасаған тарихқа белгілі адам.

Жиембет – Есім ханның әскербасы батырларының бірі, әрі жорықшы жырауы. Сонымен бірге Жиембет – ел аузынан алынған тарихи әңгімелерге және өз шығармаларындағы кейбір сөздерге қарағанда, заманының ірі феодалы, мемлекет істерінде үлкен рөл атқарған қабырғалы биі.

Жиембеттен қалған ең елеулі мұра – оның Есім ханға толғауы.

Есім қазақ тарихындағы ең жауынгер, ең әулетті хандардың бірі еді. Ол жөнінде аңыз әңгімелер тіпті көршілес халықтардың да жадында сақталған. Сондықтан Есімге мұндай сөздер айту әмірші алдында үлкен еңбегі, беделі бар адамның ғана қолынан келер іс екені өзінен өзі түсінікті.

Жиембеттің бата сөйлеп отырғанының тағы бір себебі – оның жалғыз еместігінде, артында күшті руы, белді батырлары тұрғандығында. «Мен өлсем, құнсыз кетер деме сен», - дейді ол Есімге. Інісі Жолымбет батырға арнаған жырында: «Хан жалғыз да, біз үшеу» деп, өздерінің көптігін, білектілігін айбар етеді. Сүйеніш тұтары – немере інісі Байбақты батыр. Байбақты – атақты Сырым батырдың алтыншы атасы, торғауыттарға қарсы соғыстың қаһарманы. Ел жадында сақталған әңгімелерге қарағанда, Байбақты батыр Жем, Жайық бойын қалмақтардан босатқан. Бұл тарихи шындыққа сәйкес келеді.